Covid-19 vaccins: EU heeft boter op het hoofd

De EU en Astra Zeneca zijn in een open conflict gekomen waar niemand baat bij heeft. Daarbij worden de farmabedrijven meer en meer afgeschilderd als kapitalistische bedrijven die alleen op gewin uit zijn. Ze zouden meer maatschappelijke verantwoordelijkheid moeten opnemen nu ze die vaccins slechts dankzij enorme overheidssteun konden ontwikkelen.

Niemand betwist dat de overheid in elke lidstaat steun verleent voor onderzoek en ontwikkeling. Dit gebeurt heus niet alleen voor farmabedrijven. Als O&O tot nieuwe producten, nieuwe productiemethoden, energie- en CO2-besparingen leidt, wordt iedereen daar beter van. Bovendien is O&O onze wissel op toekomstige welvaart. Tot nu toe is evenwel niet bekend gemaakt welke concrete steun in deze verleend is.

Maar het zijn en blijven deze farmabedrijven die een huzarenstukje gepleegd hebben door op minder dan een jaar werkzame vaccins te ontwikkelen. Hun medewerkers leverden en leveren uiterst zware inspanningen voor ontwikkeling en op korte tijd ongeziene productie. Dit zou gepaste gevoelens van trots en dankbaarheid moeten oproepen.

Al helemaal ongepast is de linkse eis (sp.a, OVLD) om ze te verplichten hun knowhow (dit zijn geen data!) af te staan om de vaccins generisch te laten fabriceren. Afgezien van de praktische onhaalbaarheid, is dit een voorstel dat een aanval inhoudt op ons sterk welvaartsmodel en neerkomt op een brutale onteigening.

Bovendien vergeten deze partijen dat de verguisde farmabedrijven hun maatschappelijke bijdrage leveren aan het Covax-programma om de landen in ontwikkeling aan vaccins te helpen. Astra Zeneca levert aan Noord en Zuid zelfs tegen kostprijs.

De EU beweert nu te weinig vaccins aangeleverd te krijgen. Lezing van het contract leert echter dat het net zoals met Curevac om een inspanningsverbintenis gaat. De EU bedong geen afgelijnde resultaatsverbintenis. Anderzijds heeft de EU er zich contractueel toe verbonden om Astra Zeneca te ondersteunen in de ontwikkeling van het vaccin.

De conclusie is duidelijk: beide partijen moeten een einde maken aan dit brokkenparcours en tot een oplossing in der minne komen in ieders belang.