Slottoespraak Vlaamse Klimaat- en Energietop te Gent

Hieronder vindt u de slottoespraak van de minister-president, op de Vlaamse Klimaat- en Energietop te Gent van 19 november 2016

Dames en heren,

Vandaag was een bijzonder inspirerende en motiverende dag voor mij. Voor ons allemaal zo mag ik hopen.
Ik heb boeiende en enthousiaste mensen gehoord, voorbeeldige initiatieven en creatieve ideeën.
Opnieuw stelde ik vast hoe belangrijk innovatie in Vlaanderen is, hoe cruciaal onderzoek en ontwikkeling is voor onze klimaat- en energiedoelstellingen.
En nog meer ben ik gesterkt in de overtuiging dat het klimaatdebat in Vlaanderen leeft.
Bij jong en minder jong.
Bij ondernemers, overheden en scholen.
Bij geëngageerde burgers en het middenveld.
Overal leeft de ambitie om de CO2-uitstoot meer en sneller terug te dringen, om onze energie-efficiëntie en ons aandeel hernieuwbare energie verder op te drijven.
Overal leeft de positieve wil om samen met de Vlaamse Overheid de klimaatdoelstellingen te halen.
Bovendien groeit de overtuiging dat het klimaatverhaal wel een zaak van inspanningen is, maar ook van opportuniteiten.
Opportuniteiten voor het milieu en voor onze gezondheid.
Voor onze economie, onze portemonnee en voor onze welvaart.
De voorbeelden zijn legio.
Een slimme ruimtelijke ordening verhoogt de veiligheid voor fietsers, vermindert schadelijke emissies en levert ons een aangename en gezonde leefomgeving op.
Een comfortabel appartement in de stad betekent voor veel senioren een verademing. Hun oude en veel te grote woning, in die afgelegen verkaveling, lag te ver weg van vrienden, familie en voorzieningen.
Dankzij energie-efficiëntie moeten gezinnen minder geld uitgeven aan hun energiefactuur, produceren ondernemers competitiever, en kunnen scholen en zorginstellingen kosten besparen ten voordele van hun maatschappelijke taak.
De renovatie-boom creëert schitterende kansen voor onze ondernemers en bedrijven, niet het minst voor onze bouwsector.
Onderzoek en ontwikkeling leidt tot investeringen in klimaat-neutrale technologieën, in gesloten kringlopen en in innovatieve energiesystemen.
Onze bedrijven kunnen op hun beurt innovatieve producten en diensten ontwikkelen, en die vermarkten in binnen- en buitenland.

Geachte klimaatvrienden,

Positieve wil is er. Enthousiasme evenzeer.
Maar met positieve wil en enthousiasme alleen komen we er natuurlijk niet.
Concrete acties en concrete resultaten hebben we nodig.
En die concrete acties, dames en heren, die liggen voor.
Meer dan 250 bedrijven, onderzoeksinstellingen, lokale besturen en middenveldorganisaties hebben een engagement opgenomen
Ook de Vlaamse overheid heeft klimaat-engagementen en energie-ambities uitgewerkt.
Het aantal engagementen is indrukwekkend en verregaand.
Te veel om op te sommen, maar waardevol genoeg om er in vogelvlucht over te gaan.

Bedrijven en bedrijfssectoren kondigen investeringen aan
•    in CO2-neutrale gebouwen,
•    in warmtenetwerken,
•    in energie-efficiënte productieprocessen,
•    in gesloten kringlopen,
•    in het terugdringen van broeikasgassen,
•    in de vergroening van het wagenpark ,
•    in de model shift richting het spoor,
•    in pijpleidingen die in het geval van de chemiesector een miljoen vrachtwagens van de weg halen.
De bankwereld pioniert met energieleningen aan 2% voor particulieren.
Ondernemers laten werknemers participeren in de zonnepanelen op het dak van  bedrijf.
Instellingen en middenveldorganisaties kondigen aan in te zetten op bewustmaking, sensibilisering en begeleiding.
Of het nu gaat over wassen op een lagere temperatuur, bouwen van bijna-energieneutrale woningen, delen van de wagen of een meer rationeel energieverbruik.
Telkens dragen zij bij aan wat “het nieuwe normaal” moet worden,
aan een klimaat-neutrale manier van wonen, leven en werken.
Ook de lokale besturen dragen hun steentje bij.
Vanuit de overtuiging dat steden en gemeenten het verschil maken, dienen almaar meer lokale besturen een ambitieus lokaal klimaatplan in.
Universiteiten en Strategische Onderzoekscentra focussen hun innovatieprogramma’s op de weg naar een koolstofarme en circulaire economie, naar de Industrie 4.0.
Imec bijvoorbeeld zal cruciale technologieën ontwikkelen die nodig zijn om hernieuwbare energie maximaal uit te rollen in stedelijk gebied en in de industrie.
Het Vlaams Instituut voor Biotechnologie helpt gewassen ontwikkelen die minder bemesting nodig hebben, of gewassen die verwerkt kunnen worden in biomaterialen.
Flanders Make bouwt een programma uit voor de creatie van elektrische en hybride aandrijfsystemen.
VITO zet volop in op thema’s als hergebruik van grondstoffen en biogebaseerde economie, en werkt binnen Energyville mee aan een duurzaam energiesysteem.
En met het Vlaamse clusterbeleid zullen ook bedrijven zich kunnen inschrijven in het strategische innovatiebeleid.

Daarnaast, dames en heren, neemt ook de Vlaamse Overheid haar verantwoordelijkheid op.
Ik verwees vanmorgen al naar het uiterst belangrijke en ambitieuze Beleidsplan Ruimte Vlaanderen,
waarmee we de leefbaarheid willen verhogen én tegelijk de uitstoot van broeikassen willen verminderen.
Binnen diezelfde ambitie passen ook beleidsacties zoals
-    de kwaliteitsnormen voor woningen,
-    de vergroening van de verkeersbelasting,
-    de kilometerheffing voor vrachtwagens,
-    en de talrijke investeringen om scholen, sociale woningen, cultuurinfrastructuur en overheidsgebouwen energiezuinig te maken.
Ook de vergroening van het eigen wagenpark, het energiezuinig maken van ons patrimonium en het actieplan Gedrag dat onze ambtenaren moet brengen tot een klimaatneutrale werkvloer, horen in deze ambitie thuis.
Bovenop de acties die nu al zijn gerealiseerd of die op dit moment worden uitgerold, leggen alle ministers van de Vlaamse Regering nieuwe engagementen voor.
Ze zijn gebundeld in het Vlaamse Energie- en Klimaatpact, en worden straks ondertekend door de voltallige Vlaamse Regering.
Vanuit alle beleidsdomeinen – gaande van zorg en landbouw over cultuur en onderwijs tot economie en mobiliteit – leggen de collega’s concrete en ambitieuze acties voor.

Geachte aanwezigen,

Samen zetten we grote stappen. Samen boeken we sterke resultaten.
Zes miljoen ton CO2-besparing!
Zes miljoen ton besparing per jaar lezen we op de teller.
Dat is ongeveer negen procent van de huidige Vlaamse CO2-uitstoot.
Het lijkt mij dan ook zeer gepast om te besluiten met een woord van dank.
Dank aan alle stakeholders die actief meewerkten aan de rondetafels, en op een constructieve wijze bijdroegen aan de klimaatambities.
Dank ook aan de leden van de Klimaatcommissie van het Vlaams Parlement.
Uw resolutie moedigde ons alleen maar aan nog verder te gaan dan jullie vroegen, zoals de stop aan het bijkomende ruimtebeslag die wij in 2040 willen in plaats van 2050.

Dank ook aan alle ministers van de Vlaamse Regering.
In het bijzonder Joke en Bart, die de moeilijke maar uiterst uitdagende bevoegdheden Klimaat en Energie in hun portefeuille hebben.
We hebben als Vlaamse Regering hard gewerkt.
Het is een grote eer om straks, samen met u het Klimaat- en Energiepact te ondertekenen, en om het laatste puzzelstukje aan te vullen.
Dank ook aan de talrijke aanwezigen in deze zaal.
Dankzij u allemaal hebben we met deze Vlaamse Klimaat- en Energietop een belangrijke mijlpaal bereikt.
Maar,
dames en heren,
deze TOP is geen eindpunt, ze is een tussenstap.
De engagementen van vandaag moeten tot concrete resultaten leiden.
En daarbovenop moeten we nog heel wat bijkomende engagementen opnemen.
Tijdens de derde Top, in 2018, zullen we kijken hoe ver we zijn opgeschoten met onze klimaatambities.

De weg is nog lang.
Het “Nieuwe Normaal” is er nog niet.
Laten we dus zo snel mogelijk
en zo ambitieus mogelijk
aan die lange weg beginnen.
De lat voor 2020 ligt hoog. Maar de lat voor 2030 ligt nog hoger.
Ik besef heel goed dat het een serieuze uitdaging is, dat we zware inspanningen moeten leveren
en meer zelfs, dat er taboes zullen sneuvelen.
Maar tegelijk geloof ik ook in de vele opportuniteiten die het klimaatverhaal ons biedt.

Zoals de Buffalo’s hier in Gent zeggen:

“Nie neute, nie pleuje”.

We gaan ervoor!