Vlaamse export bereikt nieuw historisch hoogtepunt

Vlaanderen exporteerde in 2015 voor het eerst meer dan 300 miljard euro, het hoogste bedrag ooit. Dat blijkt uit een eerste analyse van de in- en uitvoercijfers 2015 van de Nationale Bank van België (INR-NBB), uitgevoerd door Flanders Investment & Trade. De Vlaamse import bleef status quo op 288,8 miljard euro. Het Vlaamse aandeel in de totale Belgische export klopte af op ruim 83%. Chemie en farma blijven met voorsprong op kop in de rangschikking van de Vlaamse sectorale exportportefeuille. De uitvoer van minerale brandstoffen – op de tweede plaats in de lijst – kende opnieuw een zware terugval. Dat was het gevolg van de prijsschommelingen van de olieprijzen.

In 2015 waren er geen immense schommelingen bij de waarde van zowel de uitvoer (+2,16%) als de invoer (-0,02%) in vergelijking met 2014. Dat is voor het grootste stuk toe te schrijven aan de prijsfluctuaties van minerale brandstoffen. Vlaanderen exporteerde in 2015 voor maar liefst 300,6 miljard euro.

Vlaanderen scoort daarmee beter dan de Belgische export, die in 2015 1,49% toenam. Hierdoor stijgt het aandeel van Vlaanderen in de totale Belgische uitvoer tot 83,1%. Wallonië (uitvoer: -2,0%) is goed voor 14,6% van de Belgische uitvoer. Brussel (uitvoer: +0,8%) tekent voor 2,3%.

Dat de Vlaamse export daarmee in 2015 een nieuw recordpeil heeft gehaald, is uiteraard goed nieuws, al is het groeiritme van onze export wel teruggelopen sinds 2010 – het jaar waarin onze uitvoer zich voor het eerst herpakte na de crisisjaren 2008 en (vooral) 2009.

Vlaanderen blijft de zesde grootste exporteur binnen de EU. Het moet enkel Duitsland, Nederland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Italië laten voorgaan. Met bijna 50 miljard euro minder uitvoer dan Vlaanderen staat Spanje op de zevende plaats.

In Europa (+3,2%) lag de Vlaamse exportgroei iets boven het gemiddelde. Deze stijging is vooral gedragen door EU-klanten binnen de toptien, met exportmarkten met een normale stijging (+2,6%) richting Duitsland en een sterkere groei (+7,0%) naar Frankrijk. Maar toch waren het vooral het Verenigd Koninkrijk (+8,0%) en Italië (+19,2%) die er bovenuitstaken. Ook in Polen (+8,0%) en Zweden (+13,2%) vlotte onze afzet behoorlijk en richting Spanje (+2,8%) zat er opnieuw enige voorzichtige groei in. De enige dissonant is Nederland (-4,0%), waar onze export in het verlies ging, vooral bij aardolieproducten, waarvan er 2,4 miljard euro minder de grens overging (-24,0%).

Van alle continenten was de grootste exportstijging in 2015 weggelegd voor Amerika (+7,5%), maar dan wel enkel in Noord- en Centraal-Amerika. Daar noteerde de exportgroei 11,0% en 15,8%. De Verenigde Staten domineert het plaatje met een uitvoerklim van niet minder dan 11,8%. Dat is bijna 2 miljard euro meer dan in 2014, met mooie groeicijfers over heel de exportportefeuille.

Ook de export naar Centraal-Amerika (+15,8%) zat ruim boven de gemiddelde Vlaamse uitvoerstijging. Hier wegen de positieve resultaten in Mexico (+14,0%) echter heel sterk door. Ook in Cuba (+26,9%) groeide de Vlaamse afzet.

In Zuid-Amerika (-9,5%) verliep de exportverkoop minder vlot. De afzet in Brazilië nam met iets meer dan 20% af. Niet onbelangrijk als je weet dat ruim de helft van de Vlaamse uitvoer naar Zuid-Amerika bestemd is voor Brazilië. Vlaanderen deed het wel goed in Argentinië (+30,9%), ook in Chili (+21,0%) en in Colombia (+13,1%).

De daling in Azië (-2,5%) weegt in de Vlaamse uitvoerstatistieken wat door. De export richting Midden-Oosten (+2,0%) bleef wel positief.

In Afrika deed de Vlaamse uitvoer het niet goed(-4,7%). In Noord-Afrika (-3,5%) was het verlies iets minder groot. De Sub-Saharaanse uitvoer daalde met 5,2%. Zuid-Afrika — kleinste partner van heel de BRICS-landengroep — was trouwens de enige exportmarkt waar onze uitvoer in 2015 een positief verloop liet noteren.

In 2015 incasseerde de uitvoer naar de BRICS-cluster een dreun van niet minder dan 12,4%, een pijnlijk gevolg van exportverlies in India (-9,5%), China (-9,2%), Rusland (-25,2%) én Brazilië (-20,5%). De 2,3 miljard euro exportkrimp naar BRICS in 2015 liet het belang van de cluster in de Vlaamse totaaluitvoer verwateren tot 6,71%: in 2014 had dat aandeel nog 7,83% bedragen.

Met een aandeel van 24,1% in de Vlaamse totaaluitvoer, stonden chemie en farma ook in 2015 met afstand aan kop van de Vlaamse sectorale exportportefeuille. De export voor het sectorduo steeg aanzienlijk (+9,3%). Aanmerkelijke groei was er ook voor machines en apparatuur (+2,67 miljard euro of +8,96%; exportaandeel: 10,78%), transportmaterieel (+6,83%, goed voor 11,66% exportparticipatie), voor voeding & dranken  (+10,49% of 1,57 miljard euro meeruitvoer; aandeel: 5,49%), optica en precisieapparatuur (+14,27% en 3,29% aandeel in totaaluitvoer) en textiel (+11,12%; 3,60% inbreng).

In de top tien van exportsectoren zijn er twee verliesposten, met als meest prominente die van de minerale producten (9,2 miljard euro minder of -25,8%). Volgens Eurostat is niet zozeer het uitvoervolume ervan sterk geslonken, maar noteerde de olieprijs inmiddels zijn laagste peil sinds 2009. Ook van diamant liep de exportafzet terug: er ging 1,47 miljard euro aan exportwaarde af, een daling met 8,4%.

De Vlaamse import bleef op hetzelfde niveau als in 2014: 288,8 miljard euro. Er werd meer ingevoerd uit Amerika en Azië, minder uit Europa en Afrika. Deze heel lichte achteruitgang is integraal te wijten aan de terugval van de minerale producten (-24,1%). Indien men geen rekening houdt met de minerale producten, zou er zelfs een groei van de Vlaamse invoer zijn met 6,1%. Andere belangrijke sectoren stijgen meer dan gemiddeld, waardoor hun aandeel in de totale invoer toeneemt. Sterkste stijgers hier zijn chemie en farmaceutica (+10,4%) en vervoermaterieel (+14,8%).

Quotes:

Geert Bourgeois: “De internationalisering van de Vlaamse economie is voor deze Vlaamse regering een topprioriteit. Internationalisering is de levenslijn van de Vlaamse economie en dus van onze welvaart. De exportcijfers 2015, met voor het eerst meer dan 300 miljard euro, tonen dit eens te meer duidelijk aan. Vlaanderen, als deelstaat, moet met dit resultaat in Europa enkel Duitsland, Nederland, Frankrijk, het VK en Italië laten voorgaan.

Deze Vlaamse regering zet er maximaal op in om Vlaamse bedrijven er toe aan te zetten hun exportmarkten voldoende te diversifiëren en nieuwe groeimarkten aan te boren. De Vlaamse economische zendingen bieden daarvoor unieke opportuniteiten, met een op maat gemaakt programma van thematische seminaries, individuele zakelijke afspraken en netwerkmomenten. Dit jaar waren we reeds in Cuba, vandaag in India, met de grootste Vlaamse economische zending ooit. En in het najaar volgt nog Iran.”

Claire Tillekaerts: “Dit cijfer bewijst het belang van de export voor de Vlaamse economie, en dus onze welvaart. Om snel te kunnen inspelen op een veranderende economische realiteit, en waar dus opportuniteiten liggen voor onze bedrijven, bekijkt Flanders Investment & Trade jaarlijks zijn kantorennetwerk. Ook dit jaar versterken we het netwerk op strategische locaties wereldwijd. Op 10 mei openen we een kantoor in Vilnius (Litouwen), later dit jaar volgen nog Lagos (Nigeria), Houston (USA) en Yagon (Myanmar). Met een sterk kantorennetwerk op meer dan 100 locaties wereldwijd helpt FIT dag in dag uit Vlaamse bedrijven om internationaal succes te oogsten.”