Werelderfgoednominatiedossier Hoge Kempen ingetrokken

Het Unesco Werelderfgoedcomité zal zich deze zomer niet buigen over de werelderfgoednominatie van de Hoge Kempen. Vlaams minister-president Geert Bourgeois en de stuurgroep Nationaal Park Hoge Kempen hebben samen beslist om de kandidatuur voorlopig in te trekken, na kennisname van de kritische beoordeling van het dossier door ICOMOS, een van de vaste adviesinstanties van het Werelderfgoedcomité.

Minister-president Geert Bourgeois: “Het was de eerste keer dat Vlaanderen een landschap indient bij UNESCO voor erkenning. We zullen samen met alle partners bekijken of en hoe we tegemoet kunnen komen aan de opmerkingen van ICOMOS. Door het dossier in te trekken zorgen we ervoor dat we in de toekomst de mogelijkheid bewaren om een aangepast dossier in te dienen. Het is uiteraard jammer dat de Hoge Kempen voorlopig geen werelderfgoed zal worden.”

Vlaams minister-president Bourgeois en de stuurgroep nemen samen deze beslissing omdat het Werelderfgoedcomité het advies van comité ICOMOS meestal opvolgt. Dat comité komt deze zomer samen in Azerbeidzjan voor zijn jaarlijkse bijeenkomst. Wanneer het Werelderfgoedcomité beslist om een site niet in te schrijven op de Werelderfgoedlijst, is deze beslissing onomkeerbaar. Er kan dan op een latere datum geen aangepast dossier meer ingediend worden.

ICOMOS is van mening dat de uitzonderlijke universele waarde van de Hoge Kempen als ‘ruraal-industrieel transitielandschap’ onvoldoende bewezen is. De partners die betrokken zijn bij de nominatie hebben nog geprobeerd het ICOMOS-standpunt bij te stellen, maar de bedenkingen blijken fundamenteel van aard. Andere opmerkingen, zoals over de mate van bescherming of de afbakening, liggen meer in de lijn van de verwachting en zijn zeker grotendeels oplosbaar.

Aan de kwaliteit van het dossier en de inzet van de regionale partners ligt het niet. De internationale experten zijn vol lof over onder andere de grote betrokkenheid van de lokale partners en stellen dat “The involvement and cooperative approach (..) is a good example for other heritage sites”. Het persoonlijke engagement van de betrokken burgemeesters is hen evenmin ontgaan: “Several mayors (..) took lead roles in the preparation and in the process assured themselves of the continuous support of their communities”.

Het is belangrijk dat de op gang gebrachte dynamiek over bijvoorbeeld de leefbaarheid en uitstraling van de tuinwijken van Eisden in Maasmechelen en Winterslag, Waterschei en Zwartberg in Genk niet stilvalt. Ze blijven een sleutelrol vervullen in elk denkbaar dossier om de erfgoedwaarden van Limburg op de internationale kaart te zetten. Ze dragen dus ook in hoge mate bij aan de uitstraling van de Hoge Kempen.

“Enkel door het dossier vrijwillig terug te trekken blijven onze kansen gaaf om een aangepast dossier later opnieuw in te dienen. Of dat ook zal gebeuren, zal afhangen van verder onderzoek. Samen met binnen- en buitenlandse experten zal worden nagegaan of en hoe een grondige bijstelling de kans op slagen kan verhogen. Dit kan gaan van het aanpassen van de invalshoek of thematiek, het aanpassen van de afbakening of een combinatie van beiden, tot en met het zoeken naar andere vormen van internationale erkenning.”, besluit minister-president Geert Bourgeois.